Publikacja dostępna wyłącznie bezpłatnie w wersji elektronicznej ze strony projektu Niepelnowidzialni.pl oraz tutaj /kliknij i pobierz/:
RAPORT Z BADAŃ
NIEPEŁNOWIDZIALNI
Reprezentacje niepełnosprawności w filmach, serialach i programach telewizyjnych dla dzieci i młodzieży
Recenzent
prof. UJ dr hab. Magdalena Szpunar
Redaktor prowadzący
dr Paulina M. Wiśniewska
Korekta
dr Anna Surendra
Projekt okładki
Studio Graficzne SILVA RERUM
Skład komputerowy
Munda Maciej Torz
Grafika na okładce
Ibento sp. z o.o.
Konsultacja audiodeskrypcji – Hanna Pasterny
Wydanie I – Wydawnictwo Naukowe SILVA RERUM
www.wydawnictwo-silvarerum.eu
Poznań 2021
Spis treści
Wprowadzenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9
1. Stan dotychczasowych badań . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15
2. Założenia teoretyczne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21
2.1. Niepełnosprawność i jej rodzaje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21
2.2. Prezentacja, reprezentacja, reprezentatywność oraz widoczność medialna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24
2.3. Konstruowanie, rekonstruowanie oraz dekonstruowanie medialnych reprezentacji niepełnosprawności . . . . . 28
2.4. Postawy wobec niepełnosprawności . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29
3. Założenia metodologiczne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37
4. Materiały wybrane do analizy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41
5. Poziom nasycenia treściami dotyczącymi niepełnosprawności 49
6. Typy reprezentacji niepełnosprawności zidentyfikowane w analizowanych materiałach . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63
6.1. Superbohaterowie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64
6.1.1. Sprawny jak Wilk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66
6.1.2. Supersprawni wojownicy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79
6.1.3. Sportowcy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 89
6.1.4. Dobroczyńcy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 96
6.2. Osoby z niepełnosprawnościami w potrzebie – niepełnosprawność jako niesamodzielność . . . . . . . . . . . . 101
6.2.1. Trudna sytuacja życiowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 102
6.2.2. Bezduszny system . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 119
6.2.3. Potrzeba finansowego wsparcia . . . . . . . . . . . . . . . . 126
6.3. Starość – niepełnosprawność . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 141
6.4. Niepełnosprawność tragiczna – niepełnosprawność jako cierpienie i tragedia życiowa . . . . . . . . . 151
6.5. Niepełnosprawność komiczna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 176
6.6. Niepełnosprawność symulowana . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 191
6.7. Niepełnosprawność zawiniona . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .198
6.8. Niepełnosprawność jako atrybut złoczyńców . . . . . . . . . . . 213
6.9. Niepełnosprawność strukturalnie dekonstruowana – reprezentacje dostępności . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 223
7. Zakończenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 243
7.1. Najważniejsze wyniki i wnioski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 243
7.2. Postulaty działań w zakresie reprezentacji niepełnosprawności w filmach, serialach
i programach telewizyjnych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 251
Bibliografia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 255
Refleksje pokonferencyjne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .267
Noty biograficzne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 269
