R. Kowalczyk: O mediach lokalnych, regionie i regionalizmie

Zamierzeniem autora publikacji jest przedstawienie Czytelnikowi kilku wybranych tekstów z jego dorobku badawczego, którego osią zainteresowania są media lokalne (w tym problematyka komunikowania lokalnego) oraz regionu i regionalizmu[1]. Obecność tych dwu ostatnich zagadnień jest związana przede wszystkim z badaniami czasopiśmiennictwa regionalistycznego w Polsce, którego podstawę ideową stanowią pojęcia regionu i regionalizmu. Terminy te stosunkowo ściśle są związane także z działalnością mediów regionalnych i lokalnych, w tym z oczywistych powodów również mediów o charakterze regionalistycznym.

Na strukturę niniejszej publikacji składa się sześć rozdziałów.

W rozdziale pierwszym skupiono się na definicji społeczności lokalnej, jej cechach, strukturze oraz warunkach rozwoju.

Na zawartość rozdziału drugiego składają się rozważania nad komunikowaniem lokalnym, w tym nad jego cechami, rodzajami, barierami oraz systemem komunikowania lokalnego.

Pojęcie mediów lokalnych i uwarunkowania ich rozwoju omówiono w rozdziale trzecim, w którym w ujęciu systemowym odniesiono się także do takich zagadnień, jak otoczenie mediów lokalnych, problematyka regulacji ich działalności
i kontroli oraz sytuacja mediów lokalnych w momencie przełomu ustrojowego 1989/1990, czyli na progu tzw. III Rzeczypospolitej Polskiej.

Natomiast w rozdziale czwartym przedstawiono sposoby definiowania misji mediów lokalnych w odniesieniu do konkretnych jej przejawów, biorąc pod uwagę zarówno rodzaj własności mediów, jak i wybrane konceptualizacje misji: funkcjonalną, rynkową, obowiązków i zadań oraz polityki informacyjnej.

Obszary badań współczesnych mediów lokalnych w Polsce omówiono
w rozdziale piątym, wyodrębniając trzy charakterystyczne płaszczyzny badawcze,
a mianowicie sfery: wolności i odpowiedzialności mediów, systemu rynkowego,
w którym działają media skomercjalizowane, oraz komunikowania społecznego.

W rozdziale ostatnim odniesiono się do kategorii regionu i wyrastających na nim różnych koncepcji regionalizmu, które poddano refleksji o charakterze medioznawczym. Kategorie te – region i regionalizm – są bowiem ważnym czynnikiem motywującym rozwój mediów lokalnych i regionalnych w naszym kraju.

Pracę zamyka spis rysunków oraz wykaz źródeł i literatury przedmiotu.

Prezentowane teksty zostały uporządkowane w taki sposób, by unaocznić Czytelnikowi ścisłe osadzenie działalności mediów lokalnych (regionalnych)
w konkretnym lokalnym (regionalnym) środowisku społecznym oraz procesie komunikowania lokalnego (regionalnego). Czynniki te stanowią niejako fundament, na którym formują się pozostałe niezmiernie ważne instytucje współczesnego życia lokalnego i społeczeństwa obywatelskiego, takie jak: dialog społeczny, partycypacja publiczna, samorządność terytorialna, regionalizm.