Bogdan Grenda: Bezpieczeństwo lotnisk wojskowych (Force Protection)

Wstęp

„Ci którzy mają jasną wizję tego, co ich czeka,

skuteczniej poradzą sobie z każdym zagrożeniem”

Tukitydes

Przykłady ostatnich konfliktów zbrojnych dowodzą, że podstawowym warunkiem osiągnięcia celu prowadzonych konfliktów, jest zniszczenie lotnictwa w początkowym okresie wojny. Wyeliminowanie z walki lotnictwa jako środka walki wysoce manewrowego o dużych możliwościach ma ogromne znaczenie dla zdobycia przewagi (panowania) w powietrzu i zapewnienia tym samym dogodnych warunków do prowadzenia działań bojowych przez wojska własne. Jednym ze sposobów osiągnięcia tego celu jest niszczenie lub obezwładnienie lotnisk wraz ze zgromadzonym tam potencjałem lotniczym (statkami powietrznymi) i zabezpieczającym oraz  infrastrukturą lotniskową, która jest niezbędna do obsługi i ich prawidłowego funkcjonowania. Zatem lotnisko wojskowe, jako specjalnie przygotowany, wyposażony obszar z budowlami i urządzeniami zapewniającymi start i lądowanie, rozmieszczenie i obsługę samolotów, będzie jednym z głównych obiektów oddziaływania przeciwnika. Nie można zatem wykluczyć, że próby zakłócenia jego funkcjonowania podejmowane będą w każdym stanie gotowości obronnej państwa (pokoju, kryzysu i wojny). Stąd też, szczególnego znaczenia nabiera zapewnienie bezpieczeństwa całemu kompleksowi lotniczemu (statkom powietrznym i urządzeniom lotniskowym wraz z systemami i podsystemami, układami i elementami), jak i stanowi osobowemu bazy lotniczej. Ich ochrona jest zadaniem, które wiąże się nie tylko z ochroną techniczną i fizyczną lecz także polega na współpracy z instytucjami i formacjami, które mogą wspomagać i wspomagają system ochrony obiektów wojskowych.

Lotnisko wojskowe jest jednym z najważniejszych obiektów militarnych, zapewniającym utrzymanie potencjału bojowego (statków powietrznych) w odpowiedniej sprawności i gotowości bojowej w okresie pokoju, kryzysu i wojny. Z uwagi na swoje znaczenie dla systemu obronnego państwa, lotnisko stanowić będzie główne źródło oddziaływania grup przestępczych, terrorystycznych oraz przeciwnika militarnego. Dlatego też w dniu dzisiejszym ochrona i obrona baz lotniczych nabiera istotnego znaczenia szczególnie. Ważnym również argumentem przemawiającym za działaniem w tym kierunku jest fakt, że w ocenach NATO, w kontekście wykorzystania naszych lotnisk dla potrzeb sił Sojuszu, wskazuje się na zagrożenia związane z ich położeniem w strefie rażenia taktycznych, ofensywnych środków walki, a niektórych z nich w bezpośredniej styczności strefy rażenia przeciwlotniczych zestawów rakietowych. Stąd w opinii Sojuszu, w kontekście ograniczonej swobody działania, istotnego znaczenia nabiera podjęcie działań, zmierzających do pozyskania zdolności obrony przeciwlotniczej i przeciwrakietowej oraz lotniczych środków rażenia klasy „stand-off”.

Celem monografii było wskazanie możliwych zmian w systemie ochrony i obrony lotniska wojskowego w aspekcie proceduralnym, organizacyjnym i technicznym.

Główny problem badawczy został sformułowany   poszukiwanie odpowiedzi na pytanie: jak powinien być zorganizowany system ochrony i obrony lotniska wojskowego, aby sprostał współczesnym zagrożeniom militarnym?

Monografia składa się z czterech rozdziałów. W pierwszym rozdziale przybliżono najważniejsze pojęcia stosowane na lotnisku wojskowym, a także scharakteryzowano najważniejsze z nich. W rozdziale ujęto także zagadnienia dotyczące identyfikacji zagrożeń jakie mogą mieć w pływ na funkcjonowanie lotniska wojskowego. Scharakteryzowano zagrożenia militarne, niemilitarne oraz terrorystyczne.

W drugim rozdziale przedstawiono analizę praktycznych rozwiązań w systemie ochrony lotniska wojskowego.  Omówiono najważniejsze definicje z zakresu ochrony oraz omówiono organizację systemu ochrony lotniska w obszarze: ochrony obiektów, ochrony personelu, ochrona dokumentów oraz odzyskiwanie zdolności operacyjnej.

Rozdział trzeci zawiera charakterystykę systemu obrony lotniska wojskowego. Przedstawiono w nim organizację systemu obrony naziemnej, pasywnej oraz obrony przeciwlotniczej na lotnisku wojskowy, a także omówiono zagadnienia dotyczące odzyskiwanie zdolności operacyjnej

W rozdziale czwartym zaproponowano możliwe sposoby doskonalenia systemu obrony i ochrony lotniska w aspekcie proceduralnym, organizacyjnym i technicznym.