ISBN

• 978-83-65697-83-7 /Książka w miękkiej oprawie/
• 978-83-65697-84-4 /Publikacja elektroniczna tylko do ściągnięci/a

Recenzenci:

dr hab. Jacek NOWAK

dr Ryszard PARAFIANOWICZ

Spis treści  

WSTĘP ……………………………………………………
WYKAZ SKRÓTÓW …………………………………………
ROZDZIAŁ 1
IDENTYFIKACJA ZAGROŻEŃ DLA LOTNISK WOJSKOWYCH …….
1.1. Lotnisko wojskowe pojęcie i istota ……………………………
1.2. Charakterystyka lotnisk wojskowych ………………………….
1.3. Typologia zagrożeń dla lotnisk wojskowych …………………….
1.3.1. Zagrożenia militarne lotnisk wojskowych …………………
1.3.2. Zagrożenia niemilitarne lotnisk wojskowych ………………
1.3.3. Zagrożenia terrorystyczne lotnisk wojskowych …………….
1.4. Lotniska wojskowe jako obiekt ataku ………………………….
1.5. Podsumowanie …………………………………………..
ROZDZIAŁ 2
OCHRONA LOTNISKA WOJSKOWEGO ………………………..
2.1. Definicje podstawowych pojęć z zakresu ochrony ………………..
2.2. System ochrony lotniska wojskowego ………………………….
2.3. Planowanie działań ochronnych lotniska wojskowego …………….
2.4. Podsumowanie …………………………………………..
ROZDZIAŁ 3
SYSTEM OBRONY LOTNISKA WOJSKOWEGO ………………….
3.1 Obrona naziemna ………………………………………..
3.2. Obrona pasywna lotniska wojskowego …………………………
Spis treści
3.3. Obrona przeciwlotnicza lotniska ……………………………..
3.4. Odzyskiwanie zdolności operacyjnej ………………………….
3.5. Podsumowanie …………………………………………..
ROZDZIAŁ 4
DOSKONALENIE SYSTEMU OCHRONY I OBRONY LOTNISKA WOJSKOWEGO…………………………………………….
4.1. Doskonalenie systemu ochrony i obrony lotniska w aspekcie
proceduralnym …………………………………………..
4.2. Doskonalenie systemu ochrony i obrony lotniska w aspekcie
organizacyjnym ………………………………………….
4.3. Doskonalenie systemu ochrony i obrony lotniska w aspekcie
technicznym …………………………………………….
4.4. Podsumowanie …………………………………………..
ZAKOŃCZENIE …………………………………………….
BIBLIOGRAFIA …………………………………………….
SPIS RYSUNKÓW I TABEL

WSTĘP

„Ci którzy mają jasną wizję tego, co ich czeka,

skuteczniej poradzą sobie z każdym zagrożeniem”

Tukitydes

Przykłady ostatnich konfliktów zbrojnych dowodzą, że podstawowym warunkiem osiągnięcia celu prowadzonych konfliktów, jest zniszczenie lotnictwa w początkowym okresie wojny. Wyeliminowanie z walki lotnictwa jako środka walki wysoce manewrowego o dużych możliwościach ma ogromne znaczenie dla zdobycia przewagi (panowania) w powietrzu i zapewnienia tym samym dogodnych warunków do prowadzenia działań bojowych przez wojska własne. Jednym ze sposobów osiągnięcia tego celu jest niszczenie lub obezwładnienie lotnisk wraz ze zgromadzonym tam potencjałem lotniczym (statkami powietrznymi) i zabezpieczającym oraz  infrastrukturą lotniskową, która jest niezbędna do obsługi i ich prawidłowego funkcjonowania. Zatem lotnisko wojskowe, jako specjalnie przygotowany, wyposażony obszar z budowlami i urządzeniami zapewniającymi start i lądowanie, rozmieszczenie i obsługę samolotów, będzie jednym z głównych obiektów oddziaływania przeciwnika. Nie można zatem wykluczyć, że próby zakłócenia jego funkcjonowania podejmowane będą w każdym stanie gotowości obronnej państwa (pokoju, kryzysu i wojny). Stąd też, szczególnego znaczenia nabiera zapewnienie bezpieczeństwa całemu kompleksowi lotniczemu (statkom powietrznym i urządzeniom lotniskowym wraz z systemami i podsystemami, układami i elementami), jak i stanowi osobowemu bazy lotniczej. Ich ochrona jest zadaniem, które wiąże się nie tylko z ochroną techniczną i fizyczną lecz także polega na współpracy z instytucjami i formacjami, które mogą wspomagać i wspomagają system ochrony obiektów wojskowych.

Lotnisko wojskowe jest jednym z najważniejszych obiektów militarnych, zapewniającym utrzymanie potencjału bojowego (statków powietrznych) w odpowiedniej sprawności i gotowości bojowej w okresie pokoju, kryzysu i wojny. Z uwagi na swoje znaczenie dla systemu obronnego państwa, lotnisko stanowić będzie główne źródło oddziaływania grup przestępczych, terrorystycznych oraz przeciwnika militarnego. Dlatego też w dniu dzisiejszym ochrona i obrona baz lotniczych nabiera istotnego znaczenia szczególnie. Ważnym również argumentem przemawiającym za działaniem w tym kierunku jest fakt, że w ocenach NATO, w kontekście wykorzystania naszych lotnisk dla potrzeb sił Sojuszu, wskazuje się na zagrożenia związane z ich położeniem w strefie rażenia taktycznych, ofensywnych środków walki, a niektórych z nich w bezpośredniej styczności strefy rażenia przeciwlotniczych zestawów rakietowych. Stąd w opinii Sojuszu, w kontekście ograniczonej swobody działania, istotnego znaczenia nabiera podjęcie działań, zmierzających do pozyskania zdolności obrony przeciwlotniczej i przeciwrakietowej oraz lotniczych środków rażenia klasy „stand-off”.

Celem monografii było wskazanie możliwych zmian w systemie ochrony i obrony lotniska wojskowego w aspekcie proceduralnym, organizacyjnym i technicznym.

Główny problem badawczy został sformułowany   poszukiwanie odpowiedzi na pytanie: jak powinien być zorganizowany system ochrony i obrony lotniska wojskowego, aby sprostał współczesnym zagrożeniom militarnym?

Monografia składa się z czterech rozdziałów. W pierwszym rozdziale przybliżono najważniejsze pojęcia stosowane na lotnisku wojskowym, a także scharakteryzowano najważniejsze z nich. W rozdziale ujęto także zagadnienia dotyczące identyfikacji zagrożeń jakie mogą mieć w pływ na funkcjonowanie lotniska wojskowego. Scharakteryzowano zagrożenia militarne, niemilitarne oraz terrorystyczne.

W drugim rozdziale przedstawiono analizę praktycznych rozwiązań w systemie ochrony lotniska wojskowego.  Omówiono najważniejsze definicje z zakresu ochrony oraz omówiono organizację systemu ochrony lotniska w obszarze: ochrony obiektów, ochrony personelu, ochrona dokumentów oraz odzyskiwanie zdolności operacyjnej.

Rozdział trzeci zawiera charakterystykę systemu obrony lotniska wojskowego. Przedstawiono w nim organizację systemu obrony naziemnej, pasywnej oraz obrony przeciwlotniczej na lotnisku wojskowy, a także omówiono zagadnienia dotyczące odzyskiwanie zdolności operacyjnej

W rozdziale czwartym zaproponowano możliwe sposoby doskonalenia systemu obrony i ochrony lotniska w aspekcie proceduralnym, organizacyjnym i technicznym.

Wykaz skrótów

Lp.	Skrót	Znaczenie skrótu
1.	ACO (ang. Airspace Coordination Order)	rozkaz o kontroli przestrzeni powietrznej
2.	BMR	broń masowego rażenia
3.	BDZ (ang. Base Defence Zone)	strefa obrony bazy
4.	CPPS	centralna płaszczyzna postoju samolotów
5.	DS	droga startowa
6.	DK	droga kołowania
7.	FAOR (ang. Fighter Area Of Responsibilit	strefa odpowiedzialności lotnictwa
8.	GDK	główna droga kołowania
9.	GDF (ang. Ground Defence Forces)	naziemne siły obrony
10.	GDK	główną drogę kołowania
11.	CALVERT (ang. Cross Bar Approach Lighting System)	system elektroświetlny
12.	PO	posterunków obserwacyjnych
13.	IVS (ang. Intelligence Video Surveillance )	Inteligentna analiza obrazu
14.	ŁDK	łączące drogi kołowania
15.	ILS (ang. Instrument landing system)	radiowy system nawigacyjny wspomagający lądowanie samolotu
16.	OP	obrona powietrzna
17.	OPL	obrona przeciwlotnicza
18.	mps	materiały pędne i smary
19.	PPH	płaszczyzna przedhangarowa
20.	NDB (ang. Non-Directional Beacon)	radiolatarnia bezkierunkowa
21.	pnrl	pole naziemnego ruchu lotniczego
22.	PPS	płaszczyzny postoju samolotów
23.	PPZR	przenośnych przeciwlotniczych zestawów rakietowych
24.	PS	pas startowy
25.	PW	pole wzlotów
26.	SP	Siły Powietrzne
27.	SZ RP	Siły Zbrojne Rzeczypospolitej Polskiej
28.	SUFO	specjalistyczna uzbrojona formacja ochronna
29.	ŚNP	środki napadu powietrznego
30.	VOR (ang. Very High Frequency)	radiolatarnia ogólnokierunkowa VHF
31.	ZT	związki taktyczne